Latince adı ‘Capsella bursa pastoris' olan Çobançantası, turpgiller familyasındandır. Anavatanı Akdeniz havzasıdır. Ülkemizde Ege, Trakya, Akdeniz ve Anadolu bölgesinde yetişir. Kalp şeklindeki meyve kapsülleri çobançantasını andırdığı için bu isimle anılır. Gövdesindeki yaprakları küçücük ve ok biçimlidir. Kuraklığa, soğuğa dayanıklılığıyla bilinen tek yıllık otsu yabani bir bitkidir. Diğer isimleri Cıngıldak otu, Çoban kesesi, Çoban torbası ve Kuşkuş otudur.
Civanperçemi, Latincede bin bir yaprak anlamına gelen “Achillea Millefolium” olarak adlandırılan bir papatyagiller familyasındandır. 80 farklı türü bulunan Civanperçemi, Haziran ayından Kasım ayına kadar beyazımsı, pembe ve kırmızıya çalan çiçekler açan çokyıllık bir bitkidir. Civanperçemi’nin anavatanı Kuzey Yarım Küre’dir.
Latince adı ‘Gymnema sylvestre’’dir. Eskiden zambakgiller familyasından sayılan Cinnema, sonra kendi adıyla anılan familya grubuna katılmıştır. Anavatanı Orta ve Güney Hindistan’ın tropikal ormanlarıdır. Hintçe adı Gurmar’dır.Ülkemizde Akdeniz ve Anadolu’da yetişen çokyıllık bir sarmaşık ağaçtır. Yaprakları kalp şeklinde, uca doğru hafif sivrice baştan uca kadar yay gibi uzanır, üst kısmı benekli, dikenli, alt kısmı dikenli, yeşil renkli derimsidir.
Latince adı ‘Juglans Regia’ olan Ceviz, cevizgiller familyasındandır. Bazı kaynaklara göre cevizin anavatanı İran’ın Ghilan bölgesi olarak gösterilirken bazı kaynaklarda Çin’dir. Ülkemizde Marmara, Ege, Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde ceviz yetiştiriciliği yapılır. Kışın yapraklarını döken, yapraklarından önce açan çiçekleriyle bilinen uzun ömürlü bir bitkidir. Gösterişli gövdesiyle, heybetli görünümüyle başka hiçbir ağaca benzemeyen Ceviz ağacının tüysü yaprakçıkları keskin kokusuyla insanın nefesinde ferahlık yaratır.
Latince adı ‘Juglans Regia’ olan Ceviz, cevizgiller familyasındandır. Bazı kaynaklara göre cevizin anavatanı İran’ın Ghilan bölgesi olarak gösterilirken bazı kaynaklarda Çin’dir. Ülkemizde Marmara, Ege, Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde ceviz yetiştiriciliği yapılır. Kışın yapraklarını döken, yapraklarından önce açan çiçekleriyle bilinen uzun ömürlü bir bitkidir. Gösterişli gövdesiyle, heybetli görünümüyle başka hiçbir ağaca benzemeyen en az insanlık tarihi kadar eski olan bu ağacın leziz meyveleri çiğ yenilebildiği gibi kurutularak çerez gibi de tüketilebilir.
Latince adı ‘Rubus caesius’ olan Böğürtlen, gülgiller familyasındandır. Anavatanı Orta Günye ve Batı Avrupa’dır. Ülkemizde Karadeniz, Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde yetişir. Ahududu ve çilekle yakın akrabadır. 100’e yakın türünü birbirinden ayırt etmek çok güçtür.
Latince adı ‘Rubus caesius’ olan Böğürtlen, gülgiller familyasındandır. Anavatanı Orta Güney ve Batı Avrupa’dır. Ülkemizde Karadeniz, Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde yetişir. Ahududu ve çilekle yakın akrabadır. 100’e yakın türünü birbirinden ayırt etmek çok güçtür. Gövdeleri ve dalları dört köşeli çokyıllık bir dikenli bitkidir. Haziran ve Temmuz aylarında beyaz, pembe ya da kırmızı renkte şemsiyemsi salkımlar halinde çiçekler açar.
Latince adı ‘Thymus vulgaris’ olan Bilye kekik, ballıbabagiller familyasındandır. Anavatanı Akdeniz’dir. Ülkemizde Güney Batı Anadolu bölgesinde yaygın olarak yetişir. Kekiğin geniş yapraklı, naneyi andıran türüdür. Çiçekleri bilyeyi andırdığından bu adı almıştır. Kuvvetli kokulu, çokyıllık otsu bir bitkidir. Keskin kokusuyla Bilye kekik bir bitki familyası olmaktan çok daha fazlasıdır.
Biberiye, Latincede deniz nemi anlamına gelen “Rosmarinus Officinalis” olarak adlandırılan ballıbabagiller familyasındandır. Adından da anlaşılacağı üzere özellikle denize kıyısı olan bölgelerde yetişmektedir. Kışın yapraklarını dökmeyen soluk mavi renkli çiçekleri olan çokyıllık bir bitkidir. Biberiye’nin anavatanı Akdeniz ülkeleridir.
Latince adı ‘Ranunculus ficaria’ olan Basur otu, düğünçiçeğigiller familyasındandır. Anavatanı Akdeniz’dir. Ülkemizde Kuzey, Batı ve Güney Anadolu’da yaygın olarak yetişir. Parlak sarıçiçekleriyle tanınır. Kalp biçiminde yaprakları bulunan, kökü etli olan çokyıllık otsu bir bitkidir.
Latince adı ‘Rhamnus frangula’ olan Barut ağacı, cehrigiller familyasındandır. Kışın yapraklarını döken, çalı görünümlü çokyıllık bir bitkidir. Kerestesinden barut yapıldığı için bu ismi almıştır. Erkek Akdiken adıyla da bilinir. Avrupa, Kuzeybatı, Asya ve Kuzey Amerika’da yetişir. Ülkemizde ise Kuzey ve orta Anadolu’da bulunur.
Latincede adı “Lamium Album” olarak adlandırılan Ballıbaba, ballıbabagiller familyasındandır. Anavatanı Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika’dır. Ülkemizde Giresun, Gümüşhane, Bayburt, Kars, Erzurum, Ağrı, Mersin ve Hakkari illerimizde doğal olarak yetişir. Çok sayıda türü bulunur. Ülkemizde yirmi yedi farklı türü yetişmektedir. Mayıs başından Ağustos sonuna kadar altın sarısı, eflatun, beyaz renklerde çiçekleri olan tek yıllık ya da iki yıllık otsu bir bitkidir.
Latince adı ‘Cydonia oblonga’ olan Ayva, gülgiller familyasındandır. Kumlu-tınlı, sıcak ve geçirgen topraklarda yetişir. Yunanistan ve Avrupa’ya, Milattan önce 650 yılında Anadolu’dan geçtiği düşünülmektedir. Avustralya dışında hemen her ülkede yetiştirilmektedir. Ayva üretiminde Türkiye dünyada birinci sırada yer alır.
Latince adı ‘Agropyron repens’ olan Ayrık otu, buğdaygiller familyasındandır. Anavatanı, Kuzey yarımküre ve Anadolu’dur. Yabani olarak boş tarlalar ve yol kenarlarında yetişir. Yaprakları yeşil renkli, uzun, ince ve yassı olan çokyıllık bir bitkidir. Çiçekleri bir başak görünümünde gövdenin üst kısmında toplanmıştır. Meyvesi uzun ve sarımsı renktedir. Sarımtırak beyaz renkteki kökleri ilkbahar ve sonbaharda toplanarak kurutulur.
Latince adı ‘Calendula officinalis’tir. Tohum bağlayan çiçeklerin uygun şekilde koparılmasından sonra bitkinin yeniden çiçek vermesinden dolayı, bu bitkiye Latince ayın ilk günü anlamına gelen Calendula ismi verilmiştir. Turuncu renkli çiçekleri sebebiyle Portakal Nergisi olarak da bilinir. Ancak Nergis bitkisiyle herhangi bir yakınlığı yoktur. Papatyagiller familyasındandır. Ilıman iklimin hüküm sürdüğü hemen her coğrafyada yetişen, tek yıllık, otsu bir bitkidir.
Latince adı ‘Persea americana’ olan avokado, defnegiller familyasındandır. Timsah armudu ve Avukat armudu isimleriyle de bilinir. Anavatanı Meksika’dır. Tropik ve subtropik iklime uyumlu olan avokado, havanın fazla soğuk olmaması şartıyla Akdeniz iklimine sahip bölgelerde de yetiştirilebilir. 1970’lerin başında Amerika’dan deneme amaçlı olarak avokado fideleri Türkiye’ye getirilmiştir. O tarihten beri ülkemizde başarılı bir şekilde yetiştirilmektedir. Akdeniz Bölgesi ve Rize gibi donun az olduğu Doğu Karadeniz Bölgesinde Avokado, ekonomik açıdan kendisine önemli bir yer edinmiştir.
Latince adı, ‘Equisetum Arvense’ olan Atkuyruğu bitkisi atkuyruğugiller familyasındandır. Anavatanı Avustralya’dır. Sert ve soğuk hava koşullarına dayanaklıdır. Su kenarlarını, sulak çayırları, orman açıklarını ve balçıklı toprağı sever. Kışın yapraklarını dökmeyen çokyıllık, otsu bir bitkidir.
Aslanpençesi, gülgiller familyasından Alchemilla cinsine ait bitki türlerinin ortak adıdır. Şebnemli ve Aslanayağı adlarıyla da anılır. Türkiye’de bu cinse ait özellikle iki tür (Alchemilla arvensis ve Alchemilla vulgaris) Kuzey, Güney ve Batı Anadolu’da yaygın olarak yetişir. Afrika, Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’nın bir kısmında 1000 farklı türüne rastlanmıştır. Bu bitki daha çok dağlık bölgeler ve nemli çayırlarda yetişir.
Latince ismi “Pimpinella anisum” olan Anason, maydanozgiller familyasındandır. Anavatanı Doğu Akdeniz’dir. Mısır, Yunanistan, Girit ve Asya’nın bazı bölgelerine özgü bir bitkidir. Türkiye’de Ege, Marmara ve Güney Anadolu’da yetişmektedir. Bu tek yıllık otsu bitkinin gövdesi dik, silindir biçiminde, içi boş ve tüylüdür. Çiçekleri beyaz renkli, şemsiye şeklinde kümeler halindedir. Meyveleri ise küçük, armut şeklinde, yeşilimsi sarı renkte, üzeri tüylü yapıdadır. Geçmişi 4000 yıl öncesine kadar dayanan anasonun kullanımı ilk olarak Eski Mısır’da başlamıştır. Anason meyvesinin içerdiği esans keşfedilir keşfedilmez parfüm imalatının vazgeçilmezi olmuştur. O ayırt edici, kalıcı ve güzel kokusuyla herhangi bir bitkiden daha fazlasıdır. Anason alkollü içeceklere, yemeklere, ete farklı tat vermek ve sabun yapımı ile parfümlere kalıcı, güzel koku vermek için asırlardır kullanılarak rüştünü ispat etmiştir.
Latince ismi ‘Helichrysum Arenarium’ olan Altın otu, altın sarısı renginden dolayı bu adı almıştır. Halk arasında değişik isimlerle de anılır: Altın çiçek, Ölmez Çiçek, Güneş Çiçeği, Arı Çiçeği… Anavatanı Avrupa’dır. Ülkemizde Doğu Anadolu’da yetişir. 17 farklı türü bulunur. Daha çok kayalık alanları seven Altın Otu çokyıllık otsu bir bitkidir. Göz alıcı güzellikte minik sarıçiçekler açar.
Latince ismi ‘Crataegus monogyna’ olan Alıç, ormanlık alanlarda, çalılıklarda ya da dereye bakan dik yamaçlarda yetişen dikenli bir ağaçtır. Gülgiller familyasından olmasına rağmen Alıç’ın minik, pembe beyaz renkteki çiçeği gül gibi değildir. Hem Avrupa’da hem de Anadolu’da oldukça yaygın bir bitkidir. Sadece Türkiye’de yetişen 20 türü vardır. Beyazdiken, Edran, Geviş, Ekşi Muşmula, Yemişen olarak da bilinir.
Latince adı “Rhamnus Cathartica” olan Akdiken adını bahar mevsiminde açtığı çiçeklerden ve dikenlerinden almıştır. Cehrigiller familyasındandır. 150 çeşit türü vardır. Anayurdu Güney Avrupa ve Anadolu’dur. Kuzey Anadolu bölgesinin dağlık yerlerinde yabanisi yetiştiği gibi park ve bahçelerde süs bitkisi olarak da yetiştirilmektedir. Ülkemizde yaygın olarak yetiştiği yerler Bolu ve Trabzon’dur.
Latince adı ‘Salvia Officinalis’ olan Adaçayı, ballıbabagiller familyasındandır. Anavatanı Akdeniz ve Ege’dir. Ülkemizde hemen hemen her bölgede doğal koşullarda yaygın olarak yetişir. Bazı yörelerde ‘Acı Elma Otu’ ve ‘Dişotu’ adlarıyla da bilinir. Griye çalan yeşil renkte yapraklarının aromalı kokusuyla ünlü, mor, mavi, pembe ya da eflatun renkli çiçekler açan çokyıllık çalı görünümlü bir bitkidir.
Doğal bir mucize olarak bilinen keçi boynuzu özü , hem mutfakta hem de sağlık alanında geniş bir kullanım yelpazesine sahiptir.
Baharatlar, yemeklere lezzet katan ve sağlık açısından birçok fayda sağlayan ürünlerdir. Ancak, piyasada satılan baharatların bazıları ne yazık ki sahte ya da düşük kaliteli olabilir.
Saç bakım yağları, doğru uygulandığında saçın nem dengesini korur, kökleri besler ve saçın sağlıklı uzamasına yardımcı olur.
Baharatlar, sadece yemeklere tat katmakla kalmaz; tarih boyunca tıptan kozmetiğe, ev bakımından ritüellere kadar birçok farklı alanda kullanılmışlardır. Günümüzde de mutfak dışındaki bu kullanım alanları giderek yaygınlaşmaktadır.
Sonbaharın gelişiyle birlikte balık sezonu açılır ve özellikle yağlı, lezzetli balıkların zamanı gelir. Balık, sağlıklı protein ve omega-3 yağ asitleri açısından zengin olması nedeniyle beslenme açısından oldukça önemlidir.
Arifoğlu, geleneksel Türk mutfağının eşsiz tatlarını evlerinize taşıyan bir marka olarak tanınır. Sağlıklı ve doğal ürün yelpazesiyle dikkat çeken Arifoğlu, sos ve salçalarıyla da sofralara lezzet katar.
TR
